آجر لعابدار چیست؟ هر آنچه که باید درباره آجر لعابی بدانید!

کمتر کسی را می‌توانید مشاهده کنید که با آجر آشنایی داشته باشد و با نگاهی به ساختمان‌ها متوجه استفاده چشمگیر از این متریال خواهید شد. در این میان شاید بتوان گفت که آجر لعابدار جزو آجرهای پرفروش و خاص در انواع آجر به شمار می‌رود. آجرهای لعابی یک گزینه جذاب و با دوام برای استفاده در طراحی داخلی و خارجی ساختمان محسوب می‌شود که در بخش‌های مختلف سازه می‌توان از آن بهره برد. برای تولید آجر مراحل زیادی را بایستی طی کرد. که در این مقاله تصمیم داریم تا نکات بسیار مفیدی را در رابطه با آجرهای لعابدار توضیح دهیم و توصیه می‌کنیم به منظور آشنایی بیشتر با این متریال، تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

لعاب چیست؟

پیش از بررسی آجر لعابدار توضیح کوتاهی در رابطه با لعاب می‌دهیم. لعاب یک نوع پوشش شیشه‌ای مانند است که بر روی سطح بدنه کاشی و سرامیک قرار می‌دهند. در واقع، لعاب از نوعی ماده خشک اولیه تشکیل می‌شود که پس از عملیات آسیاب، با آب به صورت خمیری رقیق ترکیب می‌گردد و یک دوغاب را تشکیل می‌دهد. سپس این ترکیب را بر روی بدنه سرامیک یا کاشی قرار می‌دهند و در نهایت با دمایی معینی در کوره حرارت می‌بیند. لعاب ماده چسبنده‌ای نیست ولی تماس آن با سفال باعث نفوذ آن در خاک رس می‌شود.

لعاب ها به دلایل زیر بر روی قطعات اعمال می‌شوند:

• ایجاد خاصیت عدم حلالیت در آب، اسید و بازهای معمولی
• ایجاد مقاومت در برابر خراش
• غیرقابل نفوذ کردن سرامیک
• ایجاد مقاومت در برابر شکاف، ترک و پوسته پوسته شدن
• زیبایی سطح و رنگ‌آمیزی

آجر لعابدار چیست؟

آجر لعابی به آجری گفته می‌شود که بر روی آن یک لایه لعاب قرار می‌گیرد و جزو محصولاتی محسوب می‌شود که قدمت استفاده از آن به سال‌های بسیار دور و پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. در سال‌های دور به منظور زیباسازی و براق کردن کاشی‌ها و دیوارهای بیرونی، آن ها را لعاب‌کاری می‌کردند. مهندسین و طراحان ساختمانی نیز امروزه بر روی آجرها این لعاب را قرار می‌دهند و سپس این آجرها به آجر لعابدار تبدیل می‌شوند.

کاربرد آجرهای لعابدار را می‌توان در ساخت و ساز و بناهای قدیمی مشاهده کرد و از نمونه‌های درخشان آن می‌توان به سازه‌های دست ساز و قدیمی ایران باستان از جمله چغازنبیل و تخت جمشید اشاره نمود. در گذشته برای جلوگیری از نفوذ آب و ایجاد طراحی‌های رنگی و زیبا از لعاب استفاده می‌کردند و سطح آجر و کاشی را با استفاده از لعاب می‌پوشاندند.

آجرهای لعابی یک نوع آجر با روکش سرامیکی به شمار می‌رود که سطح خارجی آجر با نوعی سرامیک با لعاب پوشانده می‌شود و این باعث براق و صاف شدن سطح آن می‌گردد. این نوع آجرها برعکس آجرهای معمولی که فقط یکبار پخت هم برایشان کافیست، دوباره پخته می‌شوند. استفاده از این آجرها بیشتر در نمای ساختمان قابل مشاهده است که به نوعی به نمای سازه جلوه خوبی می‌دهد.

انواع آجر لعابدار به دلیل ویژگی‌ها و نکات مثبتی که دارند، کاربرد بسیاری را برای مهندسین و طراحان ساختمانی فراهم می‌کنند. این آجرها تاکنون مصارف زیادی در صنعت معماری ایرانی داشته‌اند و از دلایل محبوبیت آن از دیرباز تاکنون می‌توان به مقاومت در برابر شرایط جوی ناپایدار و تغییرات شیمیایی اشاره نمود. آجرهای لعابی به دلیل جذب آب کمی که دارند، به منظور ساخت استخر و حوضچه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مشخصات آجر لعابی

در این بخش به بررسی مشخصات آجر لعابدار می‌پردازیم:

• تطبیق‌پذیری

آجرهای لعابدار در اشکال، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلفی از براق و تمیز تا سطح مات تولید می شوند و در پروژه‌های بازسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. بسیار نادر خواهد بود اگر ابعادی از آجر لعابدار را سفارش دهید و در بازار موجود نباشد. وزن استثنایی و پوشش اضافی آجرهای لعابی باعث شده است تا این محصولات مقاومت بالایی در برابر شرایط سخت آب و هوایی داشته باشند.

• حداقل نگهداری

ویژگی‌های آجرهای لعابدار باعث شده است تا تمیزکاری و نگهداری آن‌ها به سادگی و حتی با آب و صابون انجام شود. همچنین احتمال رشد کپک بر روی آجرهای لعابدار خارجی یا داخلی بسیار کم است.

• مقاوم در برابر آتش

مواد استفاده شده در آجرهای لعابدار نسوز هستند و می‌توان گفت که از خاک رس پخته شده و با سرامیک ترکیب شده‌اند. این موضوع باعث شده است تا به خوبی در برابر آتش تسلیم نشوند و مقاومت بالایی از خود نشان دهند.

• زیبایی‌شناسی

جال است بدانید که این نوع آجرها را می‌توان رنگ‌آمیزی یا سایه‌بندی کرد و به صورت سفارشی شده با الگوی رنگ دلخواه استفاده نمود. در مواقعی که به الگوی رنگ آجری سفارشی نیاز داشته باشید، می‌توانید با کارشناسان ما در مجموعه آجر اصفهان ملکیان تماس بگیرید و یک طرح کاملا منحصر به فرد خریداری کنید.کارخانه آجرسازی تمام موارد زیر را رعایت می کند.

نحوه تولید اجر های لعابی

تولید آجرهای لعابی تفاوت چندانی با سایر آجرها ندارد و تنها پس از پخت آجر، یک مرحله لعاب‌کشی و پخت مجدد انجام می‌شود که در آجرهای ساده این مرحله اجرا نمی‌گردد. بنابراین نحوه تولید آجر لعابدار به صورت زیر خواهد بود:

1- آماده‌سازی خاک رس

2- تهیه گل

3- قالب‌گیری یا خشت‌زنی که در تعریف آن می توان گفت:

در روش سنتی، قالب چوبی خشت‌زنی را روی زمین صاف گذارده در آن گل می‌ریزند و با انگشتان دست به آن فشار می‌دهند تا قالب کاملاً پر شود و گل به شکل قالب در آید.

4- پختن در کوره

5- لعاب‌کشی

6- پخت مجدد

عملیات لعابکاری آجرها به‌گونه‌ای است که پس از خشک شدن آجرها، پوششی از جنس ترکیبات مواد معدنی به نام لعاب بر روی یک یا چند سطح آجر قرار می‌گیرد. این لعاب در یک دمای مشخص درون آجرها نفوذ پیدا می‌کند و مرحله پخت دوباره باعث می‌شود تا پوششی صیقلی و زیبا داشته باشد.

انتخاب مواد اولیه در تولید آجرهای لعابی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا در صورت تفاوت ضریب انبساط و انقباض لعاب با آجر، آجرهای ممکن است به سرعت ترک بخورند. در تولید آجرهای لعابدار از دمای معینی استفاده می‌شود تا لعاب باکیفیتی بر روی آجر تشکیل گردد. لازم به ذکر است که دای بیش از حد بالا در تولید آجر لعابدار باعث خارج شدن لعاب از حالت ذوب می‌شود و لعاب‌کاری به درستی انجام نمی‌گردد. آجر اصفهان می توان گفت بهترین نوع آجر است.

رنگ آجر لعابی

انواع آجر لعابدار در رنگ‌های متفاوتی در بازار موجود است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• طوسی
• مشکی
• سفید
• نارنجی
• زرد
• آبی کاربنی
• آبی کمرنگ و پررنگ
• فیروزه‌ای
• سبز آبی
• و غیره

سخن پایانی

آجر لعابدار یکی از انواع آجر است که به دلیل مزایا و ویژگی‌ها منحصر به فرد، کاربرد بسیاری در زیباسازی نما و دیزاین قسمت‌های داخلی و خارجی ساختمان دارد. امروزه شاهد استفاده از آجرهای لعابدار در معماری ایرانی هستیم که باعث مقاومت بالای سازه در برابر ناملایمات جوی و مواد شیمیایی می‌شود. البته این نکته را هم نباید فراموش کنیم که آجر لعابی به دلیل داشتن وزن سنگین و گران بودن ممکن است برای برخی از افراد در اولویت قرار نداشته باشد. کارشناسان و مشاورین مجرب ما در مجموعه آجر اصفهان ملکیان می‌توانند شما را در کسب اطلاعات بیشتر و پاسخگویی به سوالات شما راهنمایی کنند. نمای آجر مدرن برای ساختمان بسیار مهم است.

سوالات متداول

1- آجر لعابدار چیست؟

آجر لعابی به آری گفته می‌شود که بر روی آن یک لایه لعاب قرار می‌گیرد و این باعث براق و زیبا شدن نمای سازه می‌گردد.

2- آجر لعابی چه مزیتی دارد؟

از جمله مزیت‌های آجرهای لعابدار می‌توان به تطبیق‌پذیری، خواص نوری، حداقل نگهداری، بهبود مقاومت مکانیکی و حرارتی و غیره اشاره کرد.

3- آجر لعابی چه کاربردی دارد؟

بیشترین کاربرد آجرهای لعابدار را می‌توان در زیباسازی و نماسازی سازه‌ها مشاهده کرد و همچنین برای دیزاین داخلی و خارجی ساختمان به منظور استفاده در دیواره‌های باربری، کاشی‌کاری، کف‌سازی و قرنیز دیوارها مورد استفاده قرار می‌گیرند.